Antalya Ticaret Borsası (ATB) ile Antalya Tarım Konseyi (ATAK) işbirliğinde “Antalya’da Tarımsal Kooperatifçiliğin Geleceği Paneli” düzenlendi. ATB Basın Danışmanı Vahide Yanık moderatörlüğünde düzenlenen panele, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Handan Vuruş Akçaöz, Yazır Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı ve ATB 4. Meslek Komitesi Başkanı Yaşar Kocaoğlu, Antalya Köy Pazarı Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Başkanı İkbal Yalın konuk olarak katıldı. ATB toplantı salonunda gerçekleşen panelde, kooperatifçiliğin tarihçesi, yapısı ve geleceği konuşuldu.

KOOPERATİFÇİLİK TARIMDA BAŞLADI

Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Handan Vuruş Akçaöz, milattan önce 3 binli yıllarda arazi kullanma ve süthanelerle başlayan kooperatifçiliğin ülkemizde 1863 yılında Mithat Paşa döneminde kurulan Memleket Sandıklarıyla kurumsal yapıya kavuştuğunu anlattı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün kooperatifçiliğe özel önem verdiğini kaydeden Akçaöz, 1938’den sonra kooperatif sisteminin kağıt üzerinde kalan bir yapıya dönüştüğüne dikkat çekti. Dünyada kooperatifçiliğin tarımda başladığını vurgulayan Akçaöz, “Aslında bizim kültürümüzde tarım başta olmak üzere bir çok alanda birlikte hareket etme, dayanışma ruhu var. Bu duygumuzu kurumsal yapıyla ekonomi ve sosyal alanda yaşama geçirmeliyiz” dedi.

KOOPERATİF BANKACILIĞI KURULSUN

Avrupa Birliği ülkelerindeki üreticilerin kooperatif sistemini çok güzel uyguladığını söyleyen Akçaöz, “İki dağ arasında oluşan bir mikro klimada sadece bir çeşit elma yetiştiren 15-20 üretici birlikte hareket ederek dünyaya ürününü pazarlayabiliyor. Biz neden yapamıyoruz?” diye sordu. Kooperatif sisteminin etkin hale getirilmesi için kooperatif bankacılığı kurulmasını öneren Handan Vuruş Akçaöz, bu bankaların yerel işletmelere can suyu olacağını söyledi. Akçaöz, yasal mevzuatın çok parçalı olduğunu, birkaç bakanlığa bağlı 84 binin üzerinde kooperatif bulunduğunu, denetim konusunda da sıkıntılar olduğunu kaydederken, “Tarımda bir şeyler yapmak istiyorsak 3 ayağı sağlam tutmalıyız. Kooperatif, tarım sigortası ve sözleşmeli üretim. Bunlar tarımsal üretimin en önemli saç ayakları” dedi.

KOOPERATİF KÜÇÜK ÜRETİCİNİN SİGORTASI

Yazır Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı ve ATB 4. Meslek Komitesi Başkanı Yaşar Kocaoğlu, Korkuteli’nin hayvancılıkla anılmasının tesadüf olmadığını, 1990’lı yıllarda kooperatifleşme ile üretim altyapısının oluşturulduğunu kaydetti. Kooperatif sayesinde bir dönem hayvan ithalatının bile önüne geçtiklerini anlatan Kocaoğılu, “Bunu kooperatifin gücüyle başarabildik. Tek başımıza olsaydık böyle bir gücümüz olmazdı” dedi. Hayvancılıkta ve meyvecilikte ilaçtan yeme bir çok girdiyi kooperatif aracılığıyla daha ucuza mal ettiklerini, soğuk hava deposu kurarak üreticinin elindeki ürünü uygun zamanda uygun fiyattan toplu şekilde pazarlanmasını sağladıklarını kaydeden Kocaoğlu, “Kooperatif aynı zamanda üreticinin parasının da sigortasıdır” dedi. Aile işletmelerinin geleceğinin kooperatiflere bağlı olduğunu söyleyen Kocaoğlu, “Küçük üreticinin tek başına ayakta kalma şansı yok” dedi.

ÜRETMEK KADININ DEVRİMİDİR

Antalya Köy Pazarı Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi Başkanı İkbal Yalın, üretmenin kadının doğasında olduğunu belirterek, “Üretmek kadının devrimidir. Kadının kayıtlı şekilde ekonomiye dahil olabilmesinin en önemli ayağı kooperatiflerdir” dedi. Kadınların finansal kaynaklara ulaşmada sıkıntı yaşadığını, sermayesi yoksa ekonomik faaliyet içinde bulunmasının çok zor olduğunu vurgulayan Yalın, “Kooperatifler kadının emeğini, ürettiğini görünür kılıyor ve ekonomik değere dönüştürüyor. Kooperatifler aracılığıyla kadınlar eğitimlere katılıyor, bilgi, vizyon proje ve pazar olarak kendini geliştiriyor Ekonomik olarak güçlenen kadın sosyal alanda, kültürel alanda da güçleniyor. Kadın güçlenirse toplum da güçlenir” diye konuştu.

Arayanlar olmuştu, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği tarafından Azerbaycan’da düzenlenen Başkanlar Kurulu gezisini pardon toplantısında bir oda başkanının konuşmasını izlemedin mi ? diye sordular.

İzledim, hatta bir oda başkanına sordum, “Gizli çekimi sen mi yaptın” diye.

O başkan yapmamış, sonradan da yapan belli oldu.

Bana ‘izlemedin mi ?’ diye soranların aslında o tartışma ile ilgili yorumumu merak ettiklerini biliyorum.

Ben o topa girmedim.

Çünkü Adlıhan Dere ve bazı oda başkanları arasındaki geçmişte yaşanılan soğuk savaşın bugün geldiği noktayı gördükten sonra, bu konularda yorum yapmamaya özen gösteriyorum.
Yoksa…

Azerbaycan’daki Başkanlar Kurulu toplantısı / gezisinin ardından, biraderim Adlıhan bu kez  oda genel sekreterlerini Kıbrıs’a eğitim seminerine / gezisine götürdü. 

Gördüm ki, Mehmet Şimşek’in ‘tasarruf tedbirleri’, Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’ne uğramamış.

Aynen belediyelere uğramadığı gibi...

Peki sayın Şimşek’in tasarruf tedbirleri kimeymiş ?

Biz Anadolu Basınına, küçük esnafa, şu zam döneminde işçi, memur ve emekliye....

Biraderim Adlıhan, oda başkanlarının Azerbaycan’da toplantısının Türkiye – Azerbaycan dostluğunu pekiştirmek, iki ülke arasındaki ticaret hacmini artırmak ve esnaf teşkilatlarına yeni ufuklar açmak açısından önem taşıdığını vurgulamış, esnaf oda başkanlarının Azerbaycan’ı gezerek yeni yerler keşfetmesinin yanı sıra oradaki ticaret işleyişi ve esnaf kültürü hakkında değerli bilgiler edindiklerini, dolayısıyla farklı bir bakış açısıyla vizyon ve misyonlarını genişletme imkânı bulduklarını açıklamıştı.

Yanlış hatırlamıyorsam 2022 yılında Kıbrıs’ta ‘Başkanlar Kurulu’ yapılmıştı.

Ardından  oda genel sekreterleri Kıbrıs’ta, seminerde.

Aynen 2022 yılında Kıbrıs’ta düzenlenen Başkanlar Kurulu toplantısına katılan oda başkanları gibi...

Hükümetin ekonomiyi düzeltmek adına uygulamaya koyduğu ‘tasarruf tedbirleri’ esnaf ve sanatkar başta olmak üzere ticaret erbabının işlerini olumsuz yönde etkilerken, merkezde 37, ilçelerde ise 38 olmak üzere toplamda 75 esnaf ve sanatkarlar odasının bir üst birliği olan Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği bu yılki Başkanlar Kurulu toplantısını Azerbaycan’da yapmasına engel olamadı.
Oda üyelerinin aidatlarını bile ödemekte zorlandığı günümüzde Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin, 75’e yakın esnaf ve sanatkar odaları başkanını ‘Başkanlar Kurulu ‘ adı altında Azerbaycan’a geziye götürmesi, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ‘tasarruf tebirleri’nin AESOB’u kapsamadığı anlamını gelirken, elbette aynı zamanda bir esnaf olarak soruyorum: Sayın Dere, Azerbaycan’daki toplantı adı altındaki gezinin biz esnafa maliyeti ne oldu ?” * Erkin ÖZGÜNSÜR